افزایش TSH خفیف (5–10) با نتیجه واقعی اما قابل برگشت یا گذرا

1-      بیماری‌های غیرتیروئیدی (NTI – Non-Thyroidal Illness)   

 در بیماری‌های حاد مثل:

·         تب شدید

·         سپسیس

·         پنومونی

·         انفارکتوس میوکارد

   TSH ممکنه ابتدا کاهش و سپس به‌طور  جبرانی ( rebound ) در فاز ریکاوری بالا بره.

* Refrence : [Wartofsky L, NEJM, 2013 – Nonthyroidal Illness Syndrome]

 2-      داروها

 برخی داروها می‌توانند باعث افزایش سطح TSH در بدن شوند. در ادامه، چند نمونه از این داروها و مکانیسم اثر آن‌ها آورده شده است:

• آمیودارون (Amiodarone): این دارو با مهار آنزیم‌های تیروئیدی باعث کاهش عملکرد تیروئید شده و می‌تواند منجر به هیپوتیروئیدی گذرا شود.

• لیتیوم (Lithium): با مهار آزادسازی هورمون‌های T4 و T3 از غده تیروئید، سطح TSH افزایش می‌یابد.

• اینترفرون-آلفا (Interferon-α): این دارو می‌تواند باعث تحریک سیستم ایمنی و تولید آنتی‌بادی‌های ضدتیروئیدی شود.

• ریفامپین (Rifampin): با افزایش کلیرنس یا دفع هورمون‌های تیروئیدی از بدن، سطح TSH ممکن است بالا رود.

• داروهای ضدروان‌پریشی  مانند   ( Risperidone)  : در برخی موارد، مصرف این داروها با افزایش سطح TSH همراه بوده است.

Refrence: [Biondi B, Endocrine Reviews, 2002]

3-      بازیابی پس از استرس شدید (Post-acute illness recovery)  

 ·         پس از شرایط بحرانی یا جراحی بزرگ، ممکنه TSH به‌ طور موقتی بالا بره.

·         این وضعیت معمولاً خود‌محدود شونده است.

 Refrence : [Fliers E, Lancet Diabetes Endocrinol, 2015]

4-      آزمایش در ساعات مختلف روز

   TSH ریتم شبانه‌روزی دارد   (Circadian Rhythm) :

 ·         بالاتر در ساعات اول صبح  ( نزدیک 4 تا 8 صبح )

·         پایین‌تر در عصر

·         در برخی موارد، مقدار بین 5 تا 10 ممکنه نرمال فیزیولوژیک محسوب بشه اگر صبح زود گرفته شده.

  Refrence :  [ Bartalena L et al., Clinical Endocrinology, 2016 ]

 5-      سن بالا

·         در سالمندان ، سطح TSH تمایل دارد کمی بالاتر از محدوده نرمال جوانان باشد ( به‌ ویژه افراد بالای 70 سال )

·         برخی مطالعات پیشنهاد دادن که باید "محدوده نرمال وابسته به سن" داشته باشیم.

Refrence :  [ Surks MI, JAMA, 2004 ]

6- آزمایش در شرایط اشتباه پیش‌ تحلیل

·         نمونه‌گیری در زمان بیماری حاد یا بستری.

·         عدم رعایت زمان قطع برخی داروها (مثلاً بایستی 4–6 هفته از قطع لووتیروکسین گذشته باشد).

·         آلودگی نمونه با هتروفیل یا آنتی‌بادی‌های مداخله‌گر مثل   (Interfering antibodies –HAMA)

 خلاصه  بالینی برای مقادیر TSH   بین  5   تا  10: 

 وضعیت   :  بیمار علامت‌دار (خستگی، یبوست، خشکی پوست...)

پیشنهاد :   بررسی Free T4 → اگر پایین بود، هیپوتیروئیدی

وضعیت : بیمار بدون علامت با TSH   بین 5 تا 10

پیشنهاد :   بررسی  Anti TPO   و تکرار TSH   بعد از 6 هفته

وضعیت : بیمار با بیماری حاد / تب / دارو

پیشنهاد  : صبر و تکرار بعد از بهبودی و قطع دارو